- دریافت رایگان این قالب
- گروه طراحی آوا
- ایکس گرافیک
- اب وهوا
- هواشناسی تنگه هرمز
- وضعيت آب و هواى كهگيلويه و بوير احمد
- هوا اصفهان
- سایت هواشناسی انلاین
- هواشناسی بابلسر فورکا
- ایمیل های بارانی
- هواشناسی دو استان
- هواشناسی کلهر
- هواشناسی چهار فصل
- هواشناسی تخصصی استان البرز
- صدای باران
- مهرستان نیوز
- هواشناسی ایرما
- دانلود سریال قورباغه
- آخرین مطالب ارسال شده
- ارسال لینک
- اسکینک دات آی آر
- گروه طراحی آوا
- ایکس گرافیک
- پایگاه اطلاع رسانی همایش های اقلیم
- همایش های جغرافیا و زمین شناسی
- پیش آگاهی فصلی
- آمار و داده های اقلیمی ایستگاههای کشور
- هوای فورکا
- دیتابیس شهرهای جهان
- کتابهای هواشناسی
- آمار جوی روزانه ایستگاهها
- آخرین زمین لرزه های ایران و نواحی مجاور
- شماره ایستگاههای جهان
- راهنماي ترسيم نقشه هاي سينوپتيک هواشناسي بصورت روزانه ، چندروزه و ماهانه
- آدرس سری داده ها و نقشه هاي تخصصي هواشناسي سایت نوآ و ...
- سایت نوآ جهت تهیه نقشه سینوپتیک روزانه
- بانك نرم افزارهاي هواشناسي ، اقليم شناسي
- هواشناسی فارس
- آرشیو لینک ها
صدای باران زیباترین ترانه خداست که طنینش زندگی را برای ما تکرار می کند؛ نکند فقط به گل آلودگی کفشهایمان بیندیشیم!؟
در این بخش تعدادی از پرکاربردترین واژگان هواشناسی به همراه برابرنهاد فارسی آنها آورده شده است. هدف از تهیه و ارائه این فهرست علاوه بر آشناتر شدن کاربران با واژگان تخصصی هواشناسی، ترویج فرهنگ استفاده از آنها به ویژه از طرف دانشجویان و کاربران تخصصی هواشناسی است. همان گونه که امروزه به راحتی از واژگانی چون هواپیما، فرودگاه، دانشگاه، دماسنج و فشارسنج استفاده می کنیم، امید است در آینده نیز این روند ادامه پیدا کند و شاهد کاربرد هر چه بیشتر واژه های فارسی به جای برابرنهاد انگلیسی آنها باشیم. توسعه روزافزون دانش وظیفه همه ما را در به کارگیری و ترویج این واژگان دوچندان می کند.
شایان گفتن است بخش فیزیک و هواشناسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی از قدیمی ترین و کوشاترین بخش های فرهنگستان به شمار می رود و استادان این رشته با صرف زمان های زیاد به پژوهش و گزینش این واژه ها پرداخته اند. اگرچه در گزینش هر واژه بیشترین وسواس و دقت به کار رفته است اما تنها دانش پژوهان و کاربران هستند که میتوانند نتیجه این زحمات را به بار بنشانند. جای بسی خوش وقتی است که در گفتار و نوشتار روزانه خود دیگر از واژگانی همچون «طیاره» و «ترمومتر» استفاده نمی کنیم و به جای آن «هواپیما» و «دماسنج» را به کار می بریم. کاربران محترم می توانند برای آگاهی دقیق تر و آشنایی بیشتر با برابرنهادهای واژگانی که در این فهرست کوتاه نیامده است، به تارنمای فرهنگستان زبان و ادب فارسی یا کتاب های «فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان» مراجعه کنند.
A | |
درآشامی، جذب | absorption |
برافزایش | accretion |
بارش تجمعی، بارش انباشتی | accumulative precipitation |
درستی، صحت، دقت | accuracy |
بی دررو | adiabatic |
فرارفت | advection |
هوانوردی | aeronautics |
هوامیز، هواویز | aerosol |
آزمینگرد | ageostrophic |
انبوهش | aggregation |
هوا | air |
توده هوا (ها) | air-mass (es) |
بسته هوا (ها) | air-parcel (s) |
آلودگی هوا | air pollution |
هسته های ایتکن | Aitken nuclei |
سپیدایی | albedo |
ارتفاع سنج | altimeter |
ارتفاع، فرازا | altitude |
ابر فرازکومه ای | altocumulus cloud |
ابر فرازپوشنی | altostratus cloud |
باد دشتکوه، باد فراشیب | anabatic wind |
تحلیل | analysis |
بادسنج | anemometer |
واچرخند | anticyclone |
واچرخندی | anticyclonic |
ابر سندانی | anvil cloud |
اقلیم خشک | arid climate |
خشکی، کم آبی | aridity |
فرازیدن، صعود | ascend |
فرازش | ascent |
جو | atmosphere |
لایه مرزی جو | atmospheric boundary layer |
شفق قطبی | aurora |
اعتدال پاییزی | autumnal equinox |
بهمن | avalanche |
B | |
داده های زمينه | background data |
پسگردی | backing |
کژفشار | baroclinic |
کژفشاری | baroclinicity |
فشارسنج | barometer |
فشارورد | barotropic |
گرايست، اُريبی | bias |
لایه مرزی | boundary layer |
نسیم | breeze |
شناوری | buoyancy |
C | |
درجه سلسیوس | Celsius degree |
آشوب | chaos |
آشوبناك | chaotic |
گردش | circulation |
اقلیم، آب و هوا | climate |
اقلیم شناسی، آب و هواشناسی | climatology |
بارورسازی ابر | cloud seeding |
ابرناکی | cloudiness |
ابرناک، ابری | cloudy |
برافزایش، انعقاد | coagulation |
همامیزی | coalescence |
ابر سرد | cold cloud |
جبهه سرد | cold front |
میعان | condensation |
تراز میعان | condensation level |
هسته میعان | condensation nucleus |
پربند | contour |
همرفت | convection |
همگرایی | convergence |
سرمایش | cooling |
بلور | crystal |
ابر کومه ای بارا | cumulonimbus cloud |
ابر کومه ای | cumulus cloud |
چرخندزایی | cyclogenesis |
چرخندزدایی | cyclolysis |
چرخند | cyclone |
چرخندی | cyclonic |
باد چرخگرد | cyclostrophic wind |
D | |
داده گواری | data assimilation |
چگالی | density |
نهشت | deposition |
وافشاری | depression |
فرود، نزول | descend |
پيش بينی قطعی (يقينی) | deterministic forecast |
شبنم | dew |
نقطه شبنم | dew point |
بادررو | diabatic |
معادله فرایابی | diagnostic equation |
تحلیل ابعادی | dimensional analysis |
روزانه | diurnal |
واگرایی | divergence |
سوی جریان، جریانسو | downstream |
ریزباران، نرمه باران | drizzle |
قطره | drop |
قطرک، ریز قطره | droplet |
خشکسالی، بی بارشی | drought |
فرایند بی دررو خشک | dry-adiabatic process |
گرد و خاک، گرد و غبار | dust |
تنوره دیو | dust devil |
توفان گرد و خاک، توفان خاک | dust storm |
E | |
پیچک | eddy |
سامانه پیش بینی همادی | ensemble forecasting system |
عضو سامانه همادی | ensemble member |
ترازمندی، تعادل | equilibrium |
دمای هم ارز | equivalent temperature |
تبخیر | evaporation |
تبخیرسنج | evaporimeter |
انبساط | expansion |
رخداد فرین، رخداد حدی | extreme event |
مقدار فرین، مقدار حدی | extreme value |
چشم توفان | eye of the storm |
F | |
ویژگی، سيما (ویژگی جوی، سیمای جوی) | feature (atmospheric feature) |
پالایه | filter |
پالاییده | filtered |
پالایش | filtering |
حدس اوليه | first guess |
شارش | flow |
شاره | fluid |
شار | flux |
مه | fog |
مه رقیق، تُنُک مه | fogbow |
تعدیل مه، مه زدایی | fog modification |
پیش بینی | forecast |
پیش بین | forecaster |
همرفت آزاد | free convection |
تراز یخبندان | freezing level |
مالش، اصطکاک | friction |
جبهه | front |
جبهه زایی | frontogenesis |
برفک، هَسَر | frost 1 |
یخبندان | frost 2 |
G | |
گردش کلی | general circulation |
هواشناسی عمومی | general meteorology |
زمینگرد | geostrophic |
ارتفاع ژئوپتانسیلی | geopotential height |
یخچال | glacier |
مدل تمام كره ای، مدل جهانی | global model |
شيو، گرادیان | gradient |
گویچه برف | graupel (snow pellets) |
گرانش | gravitation |
گرانی، شتاب گرانی | gravity |
اثر گلخانه ای | greenhouse effect |
شبکه | grid |
گام شبكه | grid length |
نقطه شبكه | grid point |
تفکیک شبکه | grid resolution |
H | |
تگرگ | hail |
تگرگ زدایی | hail suppression |
دانه تگرگ | hailstone |
غبارمه | haze |
آب گریز | hydrophobic |
نم سنج، رطوبت سنج | hygrometer |
نمگیر، آب دوست | hygroscopic |
I | |
یخزنی (یخزنی هواپیما) | icing (aircraft icing) |
شرايط آغازين | initial condition |
آغازگری | initialization |
درونداد | input |
ناپایداری | instability |
درونیابی | interpolation |
وارونگی (دمایی) | inversion |
همدرگاشت، هم آنتروپی | isentropic |
همفشار | isobar |
هم چگالی | isopycnic |
تكراری (روشی برای حل عددی یک معادله) | iterative |
K | |
باد کوهدشت، باد فروشیب | katabatic wind |
L | |
آهنگ کاهش | laps rate |
گرمای نهان | latent heat |
تراز | level |
تابع درستنمایی | likelihood function |
آذرخش، برق | lightning |
مدل منطقه محدود | limited area model |
پیش بینی بلند مدت | long-range forecast |
M | |
دریایی | marine |
ابر دریایی | maritime cloud |
بیشینه | maximum |
میانگین خطای مطلق | mean absolute error (MAE) |
فشار تراز میانگین دریا | mean sea level pressure |
پیش بینی میان مدت | medium-range forecast |
میان سپهر | mesosphere |
خردهواشناسی، هواشناسی خرد مقیاس | micrometeorology |
خردمقیاس | microscale |
کمینه | minimum |
مه رقیق، تُنُک مه | mist (mistbow) |
لایه آمیخته | mixed layer |
پيكربندی مدل | model configuration |
نم، رطوبت | moisture |
تکانه | momentum |
N | |
ابر باراپوشنی | nimbostratus cloud |
شبانه | nocturnal |
نوفه | noise |
ناواگرایی | non-divergence |
تراز ناواگرا | non-divergent level |
حال بینی | nowcasting |
هسته بندی | nucleation |
هسته | nucleus |
عددی | numerical |
پیش بینی عددی وضع هوا | Numerical Weather Prediction (NWP) |
O | |
تحليل عينی | objective analysis |
دیدبانی | observation |
دیدبان | observer |
جبهه بندآمده | occluded front |
بندآیی | occlusion |
درونیابی بهینه | optimum interpolation |
ابر کوهساری | orographic cloud |
برونداد | output |
تمام ابری | overcast |
P | |
اقیانوس آرام | Pacific ocean |
دیرینه اقلیم شناسی | paleoclimatology |
فراسنج | parameter |
فراسنج سازی | parameterization |
فشار جزیی | partial pressure |
گرته، گرده، الگو | pattern |
حضیض خورشیدی، فیرون خورشیدی | perihelion |
یخبندان ماندگار | permafrost |
پريشيدگی | perturbation |
لایه مرزی سیاره ای | Planetary Boundary Layer (PBL) |
دوره پُربارش | pluvial period |
قطبی | polar |
پس پردازش | post processing |
پتانسیل | potential |
دمای پتانسیلی | potential temperature |
تاوایی پتانسیلی | potential vorticity |
فشار | pressure |
آب بارش شو | precipitable water |
تابع چگالی احتمال | probability density function (PDF) |
فرایند | process |
بارش | precipitation |
اهنگ بارندگی | precipitation rate |
پیش بینی | prediction |
فرایاب، پیش یاب | predictor |
پیش بینی احتمالاتی | probabilistic forecast |
نيمرخ، نمايه | profile |
معادله پیش یابی | prognostic equation |
موج پیشرو | progressive wave |
انتشار | propagation |
بی دررو وار، بی دررو نما | pseudo-adiabat |
Q | |
تقریب زمینگرد | quasi-geostrophic |
R | |
رادار | radar |
تابایی | radiance |
تابش | radiation |
مه تابشی | radiation fog |
تابش سنج | radiometer |
رادیوگمانه | radiosonde |
بارش سنج | rain gauge (rain gage) |
رنگین کمان | rainbow |
قطره باران | raindrop |
بارندگی | rainfall |
آهنگ بارندگی | rainfall rate |
كاتوره ای | random |
بافت نگاشت رتبه ای | rank histogram |
رادیوگمانه باد | rawinsonde |
بازتاب | reflection |
بازتابیدگی، بازتابایی | reflectivity |
حالت (رژيم) | regime |
تاوایی نسبی | relative vorticity |
روش واهلش | relaxation method |
تفکیک (تفكيك شبكه) | resolution (grid resolution) |
مدل منطقه ای | regional model |
فرایند برگشت پذیر | reversible process |
پُشته | ridge |
یخزده | rime |
امواج راسبی | Rossby waves |
چارچوب مرجع چرخان | rotation system of coordinates |
S | |
توفان شن | sandstorm |
هواشناسی ماهواره ای | satellite meteorology |
اشباع، سیری | saturation |
آهنگ کاهش (دما) بی دررو اشباع | saturation adiabatic lapse rate |
پراکندگی، پراکنش | scattering |
طرحواره | scheme |
پیش بینی کوتاه مدت | short-range forecast |
رگبار | shower |
برفابه | sleet |
غبار دودمه | smaze |
مِه دود | smog |
دود | smoke |
هموارسازی | smoothing |
برف | snow |
بلورهای برف | snow crystals |
پرک برف، پره برف | snow flake |
گویچه برف | snow pellets (graupel) |
دمای خاک | soil temperature |
پایای خورشیدی، ثابت خورشیدی | solar constant |
سیملوله | solenoid |
حل شده | solute |
حلال، حل کننده | solvent |
سونار | sonar |
گمانه زنی | sondage (sounding) |
دوده | soot |
گمانه زنی | sounding (sondage) |
گرمای ویژه | specific heat |
رطوبت ویژه | specific humidity |
حجم ویژه | specific volume |
پراكنش | spread |
خط تُندوزه | squall line |
پایداری | stability |
پایدار | stable |
حالت (وضعيت) | state |
پایداری ایستا | static stability |
مانا | stationary |
پایا | steady |
بخار آب | steam |
توفان | storm |
چینه بندی | stratification |
ابر پوشن کومه ای | stratocumulus cloud |
پوشن ایست | stratopause |
پوشن سپهر | stratosphere |
ابر پوشنی | stratus cloud |
تحليل ذهنی | subjective analysis |
تصعید | sublimation |
فرونشینی | subsidence |
پرفشار جنب حاره ای، پرفشار بَر حاره ای | subtropical high |
انقلاب تابستانی | summer solstice |
لک خورشید | sunspot |
آب ابَرسرد | supercooled water |
ابَر سیری، فوق اشباعی، ابَر اشباعی | supersaturation |
لایه سطحی | surface layer |
همدید، همدیدی | synoptic |
تحلیل همدید | synoptic analysis |
هواشناسی همدیدی | synoptic meteorology |
سامانه | system |
T | |
دما | temperature |
گرایش | tendency |
تابش زمین، تابش زمینی | terrestrial radiation |
همرفت گرمایی | thermal convection |
پرفشار گرمایی | thermal high |
کم فشار گرمایی | thermal low |
باد گرمایی | thermal wind |
نمودار ترمودینامیکی | thermodynamic diagram |
دماسنج | thermometer |
ضخامت | thickness |
تندر، رعد | thunder |
توفان تندری | thunderstorm |
کشند | tide |
دیوباد (، پیچند) | tornado |
باد بسامان، باد تجارتی | trade wind |
داده های (دوره) آموزشی | training data (period) |
دوره آموزش | training period |
چرخند حاره ای | tropical cyclone |
وردایست | tropopause |
وردسپهر | troposphere |
ناوه | trough |
خطای سرزنی | truncation error |
تلاطم | turbulence |
تیفون | typhoon |
U | |
تابش فرابنفش | ultraviolet radiation |
عدم قطعيت | uncertainty |
ناپایدار | unstable |
نقشه تراز بالا | upper-level chart |
مه فراشیبی، فراشیب مه | upslope fog |
رو به جریان، پاد جریانسو | upstream |
رو به باد، پادبادسو | upwind |
اقلیم شهری، آب و هوای شهری | urban climate |
V | |
باد دره | valley wind |
فشار بخار | vapor pressure, vapour pressure |
پیشگردی | veering |
راستی آزمایی | verification |
قائم | vertical |
میلابی | virga |
دمای مجازی | virtual temperature |
وشكسانی | viscosity |
تاوه | vortex |
تاوایی | vorticity |
W | |
ابر گرم | warm cloud |
جبهه گرم | warm front |
قطاع گرم | warm sector |
گرمایش | warming |
محتوای آب | water content |
ارزش آبی برف، آب برابر برف | water equivalent of snow |
وضع هوا | weather |
نقشه وضع هوا، نقشه هواشناسی | weather map |
تعدیل وضع هوا | weather modification |
دمای تر | wet-bulb temperature |
گردباد | whirlwind |
باد | wind |
بادنگار | wind recorder |
گلباد | wind rose |
برش باد | wind shear |
کشش باد | wind stress |
سمت رو به باد | windward side |
انقلاب زمستانی | winter solstice |
سازمان جهانی هواشناسی | WMO (World Meteorological Organization) |
Z | |
سرسو، سمت الرأس | zenith |
باد زناری | zonal wind |
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
.gif)
